Yediveren Çilek

Yediveren çilek, Yaz aylarının vazgeçilmez meyvesidir. Çilek çok faydalı bir meyvedir. Çileğin rengi, kokusu ve tadı ile en sevilen meyvelerden biridir. Çilekte bol miktarda fosfor ve demir bulunuyor. Çileğin B, C ve K vitamini açısından çok zengin bir meyvedir. Çilek insanların vücuduna kuvvet veriyor. Çilek damar tıkanıklığını önlüyor ve kolesterolü düşürüyor. Çilekte çok iyi antioksidan bulunuyor. Bu sebepten dolayı bağışıklık sistemini güçlendiriyor. Kansere karşı da koruyucu özelliği vardır. Çilek sindirim sisteminin düzenli çalışmasını sağlıyor. Çilek bağırsak kurtlarının dökülmesini sağlar ve vücuttaki kanı temizliyor ve vücuttaki zararlı maddeleri uzaklaştırıyor. Sakinleştirici özelliğine sahiptir. Diş etlerinini güçlendirin, ağız kokusunu gideriyor. Dişlere çilek masajı yaparsanız dişlerinizi beyazlatıyor. Çilek stresi azaltıyor, tansiyonu düşürüyor ve ateşi düşürürme özelliğine sahiptir. Çilek romatizma ve karaciğer hastalığına iyi geliyor. Aynı zamanda cildinizi nemlendiriyor taze bir görünüm kazandırıyor ve cilldinize güzellik katıyor.

Çilek vücutta biriken zehirli maddeleri dışarı atıyor ve damar sertliği, böbrekteki kum, taş gibi rahatsızlıkları önlüyor ve zamanla bunların geçmesini sağlıyor. Çileğin idrar söktürücü özelliği de vardır. Çileğin hazmı biraz zor oluyor. Bu yüzden midesi hasta ve mide tembelliği olan kişilerin çilek suyu tercih etmeleri gerekiyor. Çileğin 100 gramında 37 kalori vardır. Çilekteki C vitamin oranı limondan bile daha fazladır. Sodyum, potasyum, kalsiyum. Olduğunu da bilmek gerekiyor. Ayrıca çilek sağlık iksiridir. Çileği suda kaynatıp çay gibi içebilirsiniz. Bu şekilde içerseniz mafsal iltihabı, damar sertliğini, tansiyon yüksekliği, karında su toplaması, böbrek ve mesane rahatsızlığına da çok iyi geliyor. Kum ve taş rahatsızlığına da fayda veriyor. Çilekte diğer meyvelerde bulunmayan salistilikasit bulunuyor. Çileği fazla tüketilmesi bazı kişilerde alerjiye sebep olabilir. Çileği iyice yıkanması gerekiyor. Çünkü böbreklerde kum olmasına sebep olabiliyor. Çilek üretimi Türkiye'de Marmara Bölgesinde, Akdeniz Bölgesinde, Ege bölgesinde oluyor. Akdeniz Bölgesinde erkenci çilek yetişmesi ayrı bir önem taşıyor.

Çilek dikilecek en ideal toprağın, su tutma kapasitesi düşük, kumlu, tınlı, hafif bünyeli toprak olması gerekiyor. Çilek yetiştirmek için yapılacak toprak hastalıklar ve nematod yönünden temiz olmalıdır. Dekara 4 - 5 ton yanmış çiftlik gübresi verilmelidir. Sonra toprak fumige ya da solarize edilmelidir. Toprak fumigasyonundan sonra dekara 50 kg 15, 15, 15 veya 50 kg potasyum sülfat, 10 - 15kg hesabıyla saf azot ve triple süper fosfat ilave edilir ve toprağa iyice karıştırmak gerekiyor. Masuralar 60-70 cm genişliğinde, 25-30 cm yüksekliğinde olmalıdır. Büyük arazilerde karık pullu, küçük alanlarda ise elle yapılmalıdır.

Çilek bahçesi kurmak isteyenler için kullanacağınız fideler mutlaka özel bir fidelikte üretilmelidir. Fide parseli hastalıklı ve zararlı olanları ayırmak gerekiyor. Çilek fidesi üretimi için dikimler bölgelere göre değişiyor ve genellikle mart, nisan aylarında frigo bitkisiyle yapılıyor. Bitkiler hazırlanan düz araziye 1x1 metre aralık ve mesafede dikiliyor. Dikimler kökler 8-10 cm'den kesilip %0.1'lik benlate' çözeltisine batırılıyor sonra yapılmalı ve ardından can suyu veriliyor.

Yaz dikimi: Frigo fidelerde temmuz ağustos aylarında yapılıyor. Çileğin frigo fidesi, fidelikten aralık ocak aylarında sökülüyor, temizleniyor. Benlate ile ilaçlanan 2 derecede soğuk hava depolarında saklanmış olan fide tipidir. Soğuk havada çıkartılan frigo fideler bir gece suda bırakılmalı ve serin saatlerde dikim yapılmalıdır. Dikim 30x35 cm aralık ve mesafelerde üçgen şeklinde yapılır. Dikimden sonra bitkiler günde 2-3 defa olmak üzere 15-20 gün üstten sulanmalıdır. Aksi halde sıcak yaz günlerinde fidelerin tutması güçleniyor. Dikimden hemen sonra açan çiçekler ve kollar koparılıyor. Bunun amacı bitkinin daha kuvvetli büyümesini sağlıyor. Bu dikim sisteminde dekara 6 bin-7 bin fide kullanılıyor.

Tüplü taze fide dikimi: bu yöntemle fidelikte mayıs haziran aylarında oluşan yavru bitkiler steril yetiştirme ortamlarında küçük plastik torbalarda mistleme altında köklendirilir. Temmuz ağustos aylarında esas yerlerine dikiliyor. Erkencilikte birinci sırayı alır. Aynı zamanda verim yönünden yaz dikimi kadar verimlidir. Bu dikim sisteminde kış ayları boyunca meyve alındığı için üretim ısıtılan seralarda veya donmaya karşı önlem alınan sıralarda yapılır.